Konsultacje i leczenie psychiatryczne
W trakcie spotkań z lekarzem zbierany jest szczegółowy wywiad, lekarz zapoznaje się z dokumentacją medyczną pacjenta, w tym z historią rozwoju choroby i przyjmowanych leków, diagnozuje pacjenta oraz dostosowuje leczenie farmakologiczne do potrzeb pacjenta lub też przekierowuje do innego specjalisty.
Oferta pomocy lekarskiej obejmuje:
- zaburzenia adaptacyjne,
- zaburzenia związane ze stresem,
- zaburzenia lękowe, fobie,
- zaburzenia depresyjne,
- zaburzenia depresyjne nawracające,
- chorobę afektywną dwubiegunową,
- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne,
- schizofrenię,
- zaburzenia osobowości,
- otępienia,
- zaburzenia pamięci,
- bóle psychogenne,
- zaburzenia psychiczne u chorych somatycznie,
- zaburzenia psychiczne u osób w wieku podeszłym,
- uzależnienia.
Konsultacja psychologiczna – to jedno lub kilka spotkań, których celem jest wstępne rozpoznanie sytuacji problemowej. Ważne jest spojrzenie na nią zarówno z perspektywy osoby, która się w niej znajduje, jak też z punktu widzenia osoby postronnej, nie związanej z historią problemu. Będąc bowiem w centrum sytuacji problemowej czasami trudno jest dostrzec wszystkie jej elementy. To również czas przeznaczony na zapoznanie się z kontekstem zgłaszanych problemów. Osoba bowiem zawsze znajduje się w określonej sytuacji, która na nią oddziałuje.
Ponadto, podczas spotkania można zobaczyć styl pracy psychoterapeuty i określić, czy to jest odpowiednia osoba (tzn. czy osoba psychoterapeuty „pasuje”). W trakcie konsultacji mogą zostać wspólnie określone cele do pracy psychoterapeutycznej lub pomocy psychologicznej, chociaż nie jest to warunek konieczny i niezbędny. Klienci mogą również uzyskać niezbędne informacje o innych formach pomocy, bardziej dostosowanych do ich aktualnych potrzeb.
czas trwania jednego spotkania – 50 min.
Porada psychologiczna – jest to cykl kilku lub kilkunastu systematycznych spotkań, w trakcie których uwaga psychoterapeuty i klienta skupiona jest na poszukiwaniu rozwiązania konkretnego problemu lub koncentruje się wokół trudnego dla klienta tematu. Zazwyczaj jest to sytuacja doświadczania i przeżywania kryzysu związanego z incydentalnym wydarzeniem np. z rozwodem, zdradą, utratą pracy, podjęciem ważnej decyzji, rzutującej na przyszły kształt życia itp. Terapeuta oferuje wsparcie, spojrzenie z innej perspektywy oraz pomoc w wypracowaniu sposobów radzenia sobie z daną trudnością. Bywa, że w trakcie pracy wyłania się określony problem, który nie ma związku tylko z tą konkretną sytuacją, ale towarzyszy osobie od dawna. Poradzenie sobie z nim wymaga wówczas innej formy pomocy, np. psychoterapii.
czas trwania jednego spotkania – 50 min.
To najczęściej stosowana forma pomocy psychologicznej. To spotkanie dwóch osób oparte na empatii, bezwarunkowej akceptacji i autentyczności. W trakcie cotygodniowych spotkań osoba coraz bardziej poznaje siebie, przygląda się własnym impulsom, emocjom, zachowaniom, motywacji oraz temu jakie znaczenie nadaje sytuacjom, których doświadcza w życiu, a które powodują cierpienie. Próbuje zrozumieć swoje trudności i problemy w kontekście własnej biografii, relacji z ważnymi osobami, ale też poszerza rozumienie owych trudności o własną, unikalną perspektywę. Ważnym punktem odniesienia jest świat wartości osoby, refleksja na ile żyje ona w zgodzie ze swoimi wartościami.
Często znaczną część psychoterapii stanowi konfrontacja oczekiwań wobec rzeczywistości z tym, jaka ta rzeczywistość realnie jest. To właściwie najważniejszy i bywa, że najtrudniejszy etap terapii. Pozytywne jego przejście uruchamia kolejne. Pozwala dostroić się do sytuacji, a następnie zaznaczyć swój punkt widzenia, swoją odrębność i wnieść ją jako wartość do świata.
Celem psychoterapii jest coraz większa integracja wewnętrzna (poznawczo- emocjonalno-duchowa). Efektem tego procesu jest zdolność osoby do stawania za sobą samą, za tym co jest dla niej ważne i nadaje sens jej życiu. Psychoterapeuta towarzyszy osobie w jej rozwoju poprzez wiedzę, umiejętności oraz autentyczną obecność.
Psychoterapia jest procesem rozwoju osoby, a więc wymaga dłuższego czasu w realizacji postawionych w trakcie terapii celów. Spotkania terapeutyczne odbywają się cyklicznie, na ogół raz w tygodniu. Dla każdej osoby czas trwania psychoterapii może być różny (od kilku miesięcy do kilku lat) i jest to kwestia bardzo indywidualna.
Terapia par jest spotkaniem, w którym przyglądamy się życiu pary.
Para, podobnie jak Osoba:
- potrzebuje warunków do istnienia (zabezpieczeń materialnych i niematerialnych),
- ma swoje unikalne życie wewnętrzne (rytuały, zwyczaje, niepowtarzalny klimat emocjonalny),
- jest niepowtarzalna, czyli ma swoją unikalną tożsamość (nie ma na świecie drugiego takiego MY jak my dwoje; mamy swoje granice, które chronią nasze wewnętrzne życie; to my podejmujemy decyzje dotyczące nas),
- powołana jest, by we wspólnym byciu urzeczywistnić pewien sens (to nasze MY jest po coś; po coś jesteśmy dla siebie, dla świata dziś i w dłuższej perspektywie).
Parę tworzą Osoby. W terapii par Osoby są ważne, ponieważ to one wnoszą siebie do pary. We wspólnym byciu, jak w soczewce ogniskują się nasze zalety i trudności, z którymi weszliśmy w związek. Dlatego z dużym prawdopodobieństwem można przypuszczać, że wcześniej lub później pojawi się kryzys. Para dysponuje potencjałem do przezwyciężania kryzysów. Zdarza się jednak, że pewne trudności wykraczają poza jej możliwości. Wtedy warto sięgnąć po pomoc.
Kryzysowi na ogół towarzyszy wiele trudnych emocji, które czasem zalewają nas niczym powódź i mogą niszczyć szacunek i dialog w parze. Terapia ma na celu przywrócić życie w parze do równowagi i pomóc odzyskać Osobom ich naturalne zdolności do poradzenia sobie. Wsparciem może być też terapia indywidualna, kiedy w wewnętrznym świecie Osoby (jednej lub obojga) jest jakiś rodzaj cierpienia, który uniemożliwia pełnię życia w parze.
Alkoholizm – choroba polegająca na utracie kontroli nad piciem i na patologicznym pragnieniu alkoholu. U podłoża leży zależność chemiczna podobna u wszystkich osób uzależnionych od różnych substancji zmieniających nastrój. Przyznanie się do choroby i zrozumienie posiadanego problemu to klucz do sukcesu, chociaż droga do niego prowadząca nie będzie krótka i prosta. Pocieszające jest to, że pacjent ma wpływ na swoją chorobę.
Etapy pracy psychoterapeutycznej:
Etap rozpoczynania procesu zmiany
Etap pracy nad uznaniem własnego uzależnienia i powstrzymywaniem się od picia ( lub innych nałogowych zachowań).
Etap pracy nad rozbrajaniem mechanizmów uzależnienia.
Etap pracy nad zapobieganiem nawrotów.
Etap pracy nad rozwijaniem umiejętności życiowych pacjenta.
Praca nad rozwiązywaniem problemów osobistych.
Uzależnienie behawioralne ( seksoholizm, zakupoholizm, pracoholizm, internet, hazard itp. ) – silna potrzeba wykonywania jakiejś normalnej czynności np. zakupów, seksu, pracy przynosi szkodę, a wykonująca je osoba nie potrafi mimo prób powstrzymać się od wykonywania tej czynności, przestaje kontrolować sytuację. Podstawowym zadaniem terapii jest zwiększenie zdolności do kontrolowania własnych i szkodliwych zachowań oraz zatrzymanie działania tych mechanizmów – w miarę możliwości – ich usunięcie lub zneutralizowanie.
Współuzależnienie – podporządkowanie swojego życia drugiemu człowiekowi i wynikające z tego cierpienie. Taka osoba żyje życiem swojego uzależnionego partnera ( czy innej bliskiej osoby ), a nie własnym. Dopasowuje do niego swoje zachowania, dostosowuje się do rytmu picia ( lub innej czynności ), porzuca własne marzenia i zaprzestaje realizowania siebie. Terapia polega na uczeniu się nowych zachowań, np. ,, twardej miłości” i na konsekwentnym wprowadzaniu ich w życie. Osoba współuzależniona musi zadbać przede wszystkim o siebie, dzieci, uporządkować swoje emocje i nauczyć się oddzielać własne życie od cudzego.
Dorosłe Dzieci Alkoholików to osoby, które wychowywały się w rodzinach nadużywających alkoholu. Rodziny takie są rodzinami funkcjonującymi w sposób nieprawidłowy inaczej zwany dysfunkcyjny. Dzieci z takich rodzin szybko musiały dorosnąć, a ich dziecięce potrzeby nie zostały w sposób wystarczający zaspokojone. Doświadczenia wyniesione z rodziny alkoholowej mocno rzutują na bliskie relacje w życiu dorosłym.
DDA to nie choroba, a historia życia, która kształtuje funkcjonowanie osoby w dorosłym życiu. Można wyróżnić dwie grupy osób. Pierwsza grupa to takie osoby, które musiały szybko dojrzeć i wypracować strategie radzenia sobie i stały się nadmiernie poważne.
Druga grupa osób to takie, które postanowiły być jak „Piotruś Pan” czyli nigdy nie dorosnąć.
Cechami charakterystycznymi w funkcjonowaniu DDA są m.in.:
-trudności w budowaniu bliskich relacji,
-trudności w odnalezieniu się w roli rodzica,
-niektórzy nie decydują się na założenie własnej rodziny z obawy przed byciem powtórnie skrzywdzonym lub wiążą się z osobami, którymi trzeba się „opiekować”,
zakorzenione poczucie obowiązku opiekowania się rodzicami,
-trudności w komunikacji z rodzicami i odczuwanie w relacji z nimi napięcia, niepokoju i bezradności,
-trudności w podejmowaniu decyzji,
-lęk przed odrzuceniem,
-na zewnątrz pokazują siebie jako osoby uporządkowane i bezproblemowe, a w rzeczywistości przeżywają liczne konflikty,
silna kontrola siebie i otoczenia,
-przeżywanie poczucia winy i wstydu,
-„stan chronicznej depresji”,
-lęk przed zaufaniem innym,
-trudności w stawianiu i pilnowaniu własnych granic,
-trudności w sferze emocjonalnej np. „zamrożenie uczuciowe” i związane z tym dolegliwości fizyczne (bóle brzucha, głowy, napięty kark, zawroty głowy, duszności itp.).
Terapia DDA daje szansę na uświadomienie sobie źródła przeżywanego cierpienia, porzucenie ról z dzieciństwa, jednocześnie z gruntowną zmianą osobistą, która ma zakończyć pasmo cierpień z przeszłości. Jest to proces, który pozwala odzyskać kontakt z sobą samym, zbudować adekwatny obraz siebie i odzyskać własną wartość jako osoby.
Terapia DDA może odbywać się w kontakcie indywidualnym z psychoterapeutą, jak również w grupie psychoterapeutycznej dla DDA.
Dorastanie jest okresem niezwykle trudnym i burzliwym, jest to czas wielu przemian dla każdego nastolatka i jego rodziców. Młody człowiek buduje własną tożsamość, doświadcza wielu zmian w wyglądzie fizycznym, rozwoju poznawczym i emocjonalnym. To również czas walki o samego siebie i o relacje z najbliższym otoczenie. W okresie tym pojawia się dużo trudnych emocji i uczuć z którymi młody człowiek często sobie nie radzi i nie rozumie tego co się z nim dzieje i z jakich powodów.
Sposobem na poradzenie sobie z tym trudnym okresem w życiu młodego człowieka jest porada i wsparcie psychologa, natomiast jedną z dróg do zmiany przeżywania i lepszego rozumienia siebie oraz najbliższego otoczenia jest psychoterapia.
Pomoc psychologiczna obejmuje pracę nad:
- zaburzeniami zachowania nastolatka (nie stosowanie się do norm i zasad społecznych),
- zaburzeniami emocjonalnymi (autoagresją czyli samookaleczaniem się, zaburzeniami lękowymi, afektywnymi i innymi trudności emocjonalnymi),
- eksperymentowaniem z substancjami psychoaktywnymi, trudnościami z tym związanymi, i myślami samobójczymi.
Psychoterapia młodzieży polega na:
- systematycznych spotkaniach w cyklu krótkoterminowym,
- obejmuje od kilku do kilkudziesięciu spotkań indywidualnych, jak również spotkań w obecności rodziców lub opiekunów.
Pomoc psychoterapeuty obejmuje:
- indywidualną pracę nastolatkiem,
- psychoedukację dla rodziców/opiekunów, dającą możliwość rozwoju własnych umiejętności wychowawczych.
Pierwsze spotkanie jest spotkaniem konsultacyjnym w obecności rodziców/opiekunów, każde kolejne jest już częścią procesu psychoterapii lub interwencji.
W życiu każdego człowieka pojawiają się kryzysy, często pojawiają się on nagle i w nieoczekiwanym momencie, naruszając równowagę jednostki emocjonalną, psychiczną i fizyczną, jak również naruszając jego mechanizmy radzenia sobie z trudnościami. Brak wsparcia i pomocy ze strony otoczenia i bliskich oraz brak umiejętności szukania profesjonalnej pomocy, często doprowadzą jednostkę do poważnych zaburzeń emocjonalnych i psychicznych.
Kryzys:
- jest trudnym doświadczeniem często przekraczającym możliwości samodzielnego poradzenia sobie z nim,
- jest zagrożeniem dla zdrowia i życia człowieka,
- jest też szansą, okazją, która motywuje człowieka do poszukiwania pomocy i do rozwoju oraz zmiany dotychczasowego życia.
Interwencja kryzysowa jest to:
forma pomocy psychologicznej polegająca na kontakcie terapeutycznym skoncentrowanym na problemie wywołującym kryzys, w którym dochodzi do konfrontacji osoby z kryzysem i do jego rozwiązania.
Interwencja kryzysowa polega na:
- zapewnieniu wsparcia emocjonalnego, poczucia bezpieczeństwa oraz zredukowania lęku,
- redukcji symptomów i przywróceniu równowagi psychicznej i emocjonalnej, jak również fizycznej.
Interwencja kryzysowa zapobiega dalszej dezorganizacji.
Czas, w którym pacjent psychiatryczny rozpoczyna terapię na oddziale psychiatrycznym, to okres kiedy bliscy przeżywają dramat związany z uświadomieniem sobie, że syn, córka, rodzic, rodzeństwo czy małżonek musi być leczony psychiatrycznie, kiedy przyszłość stoi pod znakiem zapytania, dużo jest w niej niejasności, a dotychczasowe plany ulegają zmianie. Pojawia się też wstyd związany z chorobą psychiczną w rodzinie i z pobytem osoby chorej w szpitalu psychiatrycznym. Bardzo często, rodzina wpada w apatię i bezsilność, nie radzi sobie z nową sytuacją.
Sposobem na poradzenie sobie z trudnym okresem w życiu rodziny jest porada i wsparcie psychologa, czy też interwencja kryzysowa.
Praca psychologa polega na:
- wspieraniu rodziny,
- edukacji na temat choroby psychicznej,
- informowaniu rodziny o możliwościach profesjonalnej pomocy,
- dostarczeniu wiedzy na temat umiejętności rozmawiania, wspierania oraz pomagania chorym w trudnych sytuacjach,
- pomocy w osiągnięciu równowagi całej rodziny i jej członków.
Członkowie rodziny:
- nie powinni wycofywać się, na ile to możliwe, z dotychczasowych aktywności rodzinnych, społecznych i zawodowych,
- powinni rozmawiać na temat choroby, swoich uczuć i emocji oraz dręczących pytań z tym związanych,
- mogą szukać pomocy w ośrodkach, instytucjach oraz organizacjach,
- mogą współpracować z lekarzem psychiatrą, psychoterapeutą osoby chorej.
Pamiętaj !!!
Rola rodziny w procesie zdrowienia pacjenta i późniejszym funkcjonowaniu jest bardzo ważna.